De arrestatie


Terug naar ‘Razzia’s’


 

Inleiding

Beschreven en verteld door Louwe Gnodde en anderen onder meer Jan Bos. Bewerking en samenstelling K. Weerstand. Louwe Gnodde, geboren in 1928, zoon van Harmen Gnodde en Ietjen, getrouwd met Naatje Bos en nu wonende Wijk 7-111.

Jan Bos uit Urk
Jan Bos uit Urk

De arrestatie

17 november 1944 -’s Morgens om zes uur werden wij allemaal gevangen genomen door de Duitsers. Wij stonden toen allemaal in de kantine van het kamp om op weg te gaan naar ons werk. Ik zei tegen de Duitse commandant dat ik 16 Jaar oud was en liet als bewijs mijn persoonsbewijs zien. ,,Ja” , zei de Duitse commandant, ,,Je bent 16 Jaar, maar Je mag niet naar huls, Je wordt in Duitsland ook wel 17 Jaar.”

Kamp Zwartemeer

De reis van het kamp Zwarte Meer ging per benenwagen (lopend) naar Vollenhove. Tijdens dit transport vluchtte een Joodse Jongen. Deze Joodse Jongen ging ongeveer 100 meter voorbij Kadoelenbrug uit de rij en stond met een gezicht van ‘ik zoek iemand’ naar ons te kijken. Wij liepen met vijf man naast elkaar en door de bocht hadden de achterste bewakers niets gezien van wat er gebeurd was, de voorsten ook niet en wij zelden niets.

Wij liepen een eindje door. Ik zag achterom en zag de Jongen wegrennen in de richting van een boerderijtje. De jongen was ’s avonds in Zwarte Meer aangekomen uit Kampen. Hier was een boot met gevangen genomen Joden uit Amsterdam was aangekomen. Ook daaruit was hij ontsnapt.

De route die waarschijnlijk afgelegd is naar Vollenhove

Van Vollenhove moesten we te voet naar Zwartsluis, Daar is Klaas Kramer (UK 31 ) plotseling uit het gelid een steeg Ingeschoten en verdwenen, ik zag het voor mijn ogen gebeuren. Dit gebeurde weer in een bocht van de weg tussen de huizen.

Naast Klaas Kramer liep zijn vader, die gaf hem een duw in de rug. Maar hoe ze schreeuwden en zochten, hij was verdwenen. (vader Kramer is later in Meppel losgelaten, daar namelijk reeds ouder dan 45 Jaar was). Enkelen van onze Urker groep die de Duitse taal machtig waren, probeerden alles om ons los te krijgen maar het bleef ,,Nein!”

De personen die Duits spraken waren onder meer Jan Vonk (zoon van dokter Vonk) en Klaas van Urk. Klaas was in de oorlogsjaren kraanmachinist geweest in Vlissingen. Daarom kon hij een aardig mondje Duits spreken (werkgevers daar waren ook Duitsers) ln onze ogen. Ikzelf had op de Binnenvaartschool ook enkele Jaren Duitse les gehad.

Bron: Urker Volksleven November 1991– 18e jaargang nummer 4.

2 gedachten over “De arrestatie

    1. Ik verbleef als 13 jarige Haagse jongen, op hongertocht lopende van Den Haag naar de NOP, ook in een werkkamp en werkte bij de boeren, in die grote schuren bij die kleine woonhuisjes, en moest vaak met een ossenkar spullen wegbrengen naar b.v Zwartsluis, het oude land.
      Was toen de jongste “arbeider” bleek bij de reünie .
      Heb daar het einde van de oorlog meegemaakt en kon allen maar met een sleepboot van Zwartsluis naar Amsterdam terug naar huis komen.
      Jan Wegner nu 88 jaar.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *