7 augustus 1944
De eerste razzia in de Noordoostpolder
Het is 7 augustus als door Houdijk, Geitebrucke, Luck en Dietrich een razzia wordt gehouden in samenwerking met de politie van de Arbeidscontroledienst de eerste razzia in de Noordoostpolder. Enkele honderden mannen worden opgepakt om voor de Organisatie Todt in de omgeving van Maastricht te werken.
Enkele honderden mannen worden opgepakt om voor de Organisatie Todt in de omgeving van Maastricht te werken. Dit heeft een uittocht uit de polder tot gevolg.
Landdrost Smeding vertelt erna dat de razzia een vergissing was en er iets dergelijks niet meer voor zal komen. De schrik zit er bij diverse pioniers er goed in. Sommigen zoeken de bescherming van de geboortestreek weer op. Vooral de jongens uit het zuiden van Nederland. De meeste onderduikers kunnen jammer genoeg nergens naartoe.
De dwangarbeiders die naar Limburg worden afgevoerd moeten daar werk in de mergelgrotten verrichten. Zij komen terecht in de Brondsdaelgroeve. Hier werken zij gedwongen aan een ondergrondse gebruiksruimte voor onder meer BMW-motoren voor Duitse bommenwerpers. Dit alles onder de deknaam ‘Operation Molch’.
‘
Foto verkregen via dhr. W. Logtmeijer.
‘
8 augustus
De tweede razzia in de Noordoostpolder
Een dag later vergadert de Wieringermeerdirectie over de razzia. Terwijl zij vergaderen komt het bericht binnen van een nieuwe razzia. Een Duits detachement van de marinetroepen was al schietend het kamp van Vollenhove binnengekomen. Helaas bleek het geheel op een vergissing te berusten, want de Duitsers moesten in de landstreek ‘het Land van Vollenhove’ naar parachutisten moeten zoeken.
Dat de Duitsers op niet zachtzinnig te werk gaan, blijkt wel uit het feit dat Henk Bolt, een pionier die wilde vluchten, wordt neergeschoten in kamp Vollenhove. Vrienden wilden hem vervoeren naar een arts of het ziekenhuis, maar de Duitsers laten hem doodbloeden. Het politierapport vermeld hierbij helaas de verkeerde datum, en niet de naam van Hendrik of Hindrik Bolt die hierbij omkwam. [Politie Maandrapport No. 545]
Dit heeft een uittocht uit de polder tot gevolg. De mannen die nog niet gevlucht waren uit de Polder op 7 augustus, vertrokken deze dag alsnog. ‘
‘
17 november 1944
De grote razzia
Op een regenachtige vrijdag, 17 november, vanaf een uur of vier ’s morgens, stromen zo’n vierduizend Duitse militairen de polder in. Ze worden geholpen door veel Nederlanders. In de kampen worden duizenden polderwerkers onaangenaam verrast. Veel mannen werden gevangen genomen en afgevoerd naar Duitsland. De meesten keren pas na de bevrijding in 1945 terug naar Nederland. Om de herinnering aan al die onderduikers levend te houden werd in de Noordoostpolder een weg naar hen genoemd, de Onderduikersweg.
Josef Schmidt was één van de vele jonge soldaten die moest zoeken naar onderduikers en ’terroristen’. Lees hier zijn verhaal hierover.
Arrestatie – Ontsnapping van Joodse jongen
Tijdens de razzia ontsnappen meerder mannen en jongens. Louw Gnodde verteld in dit verhaal over de ontsnapping van een Joodse jongen.
Bronnen
Websites:
www.toeninflevoland.nl/category/noordoostpolder/page/6/
www.denoordoostpolder.nl/nieuws/60801/razzia-noordoostpolder-17-november-1944/#sthash.3Cjw9wJ4.dpuf
www.henkvanheerde.nl/vollenhove/20e%20eeuw/2wo.htm
hwww.flevolandsgeheugen.nl/492/nl/de-razzia-s-van-1944
hwww.denoordoostpolder.nl/nieuws/60801/razzia-noordoostpolder-17-november-1944/#sthash.3Cjw9wJ4.dpuf
www.flevolandsgeheugen.nl/5971/nl/de-razzia-van-7-augustus-1944
Boeken:
Baalen, C. C. van. (1999). Paradijs in oorlogstijd. Amsterdam: Uitgeverij Historica.
Wal, van der. H. (2007). Veerkracht en volharding. Leeuwarenden: Noordhoek. P 37
Keijzer, de. A. Et.al. (1995). 1940-1945 Flevoland vergeet niet. Flevoland: Anjerfonds Flevoland
Wal, van der. H. (2007). Veerkracht en volharding. Leeuwarenden: Noordhoek. P 38
Overige:
Informatie bord – Bronsdaelgroeve
