Op 3 januari 1944 werd de Australische Lancaster Mk.III (JA902) van piloot Jack Weatherill (1924) om 01:00 uur ’s nachts boven de Noordoostpolder uit de lucht geschoten door een Duitse nachtjager. Het vliegtuig was op de heenweg van een missie om Berlijn te bombarderen. Het had een 4000 lbs. “cookie” aan boord en een flink aantal brandbommen. Een “cookie” is een grote bom die bedoeld was om met luchtdruk gaten in de de daken van huizen te blazen zodat de brandbommen beter hun werk konden doen.
Auteur: Hans Hollestelle
Toen de Lancaster op de polderbodem neerstortte ging de “cookie” af. Volgens rapporten van de Marechaussee in Vollenhove sloeg de bom een gat van 20 meter doorsnede en 5 tot 6 meter diep in de polderbodem langs de Lindeweg tussen Marknesse en Emmeloord. De luide klap schijnt tot in Vollenhove te horen zijn geweest. Vlakbij de crash-site lag kamp Zwolsevaart, één van de arbeiderskampen in de Noordoostpolder die nog volop in ontginning was. In het kamp bleef geen enkele glazen ruit heel. Van het vliegtuig bleven slechts kleine wrakstukken over. Van de drie bemanningsleden die hun werkplek het dichtst bij het bommenruim hadden, werd nooit iets teruggevonden. Ze zijn tot op heden vermist. Hun namen staan in Engeland vermeld op het Runnymede Memorial voor vermiste vliegeniers. De andere vier bemanningsleden liggen in Vollenhove begraven.
In de St. Nicolaaskerk in Vollenhove werd na de Tweede Wereldoorlog een herdenkingsplaquette onthuld ter nagedachtenis aan de bemanning van Lancaster JA902. De naam van bommenrichter Francis Looney staat niet op de metalen plaquette vermeld omdat er geen familieleden konden worden gevonden die wilden meebetalen aan het maken van de plaquette.
Meerdere boeren die langs de Lindeweg de akkers bewerken waar Lancaster JA902 uit elkaar klapte, ploegen nog regelmatig brokstukken boven. Zo zijn er twee propellers gevonden waarvan er één op het terrein van Museum Schokland tentoongesteld staat. De andere staat bij een boer langs de Lindeweg op het erf.
Amateur Luchtoorlogonderzoeker John Nijenhuis uit Lemmer verzamelt veel vliegtuigonderdelen uit de Tweede Wereldoorlog. Hij heeft al heel wat onderdelen van Lancaster JA902 (foto’s: Hans Hollestelle)
Bronnen:
Tekst en foto’s: Hans Hollestelle (hollestelle@xs4all.nl)
www.teunispats.nl/ww2.htm
www.henkvanheerde.nl