In Nederland liggen nog ongeveer tweeduizend vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog in de bodem, waaronder enkele honderden in Fryslan. Moeten die wrakken geborgen worden, of respecteren we de grafrust van de bemanning? Bij de gemeenten leidt dit tot een dilemma, onder meer vanwege de hoge kosten van een berging.
Lees het artikel hier als download of klik hieronder op het artikel zelf.
Joure, 7 september 2016
Deze week is definitief vastgesteld dat het vliegtuig dat op dit moment wordt geborgen in het IJsselmeer de R1322 Vickers Wellington Mark Ic van het Poolse 305 RAF Squadron is. Het vliegtuig, met een volledig Poolse bemanning, is in de nacht van 8 op 9 mei 1941 neergeschoten boven het IJsselmeer. De bommenwerper vertrok die avond vanuit Engeland naar Bremen en is naar alle waarschijnlijkheid op de heenreis neergeschoten door een Duitse nachtjager. Uit enkele gevonden voorwerpen is de identificatie te herleiden.
Er is een onderdeel gevonden met het identificatienummer R1322. Ook is er een koptelefoon aangetroffen met de naam van een Pools bemanningslid. Majoor Kappert, stafofficier vliegtuigberging, is tevreden dat er nu duidelijkheid is: “We zijn 100% zeker. Naast de vliegtuigonderdelen zijn ook stoffelijke resten gevonden. We doen nu geen uitspraken over de bemanning. Wel kan ik melden dat de stoffelijke resten worden overgebracht naar Soesterberg, waar de Bergings- en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht (BIDKL) ze zal onderzoeken. Omwille van de privacy van de gesneuvelde militairen en hun nabestaanden kan deze informatie pas officieel bekend worden gemaakt wanneer hier volledige zekerheid over bestaat. Dit gaat altijd in nauw overleg met de Joint Casualty and Compassionate Centre van de Royal Air Force, de JCCC.”
Ook projectleider Evander Broekman van Leemans Speciaalwerken ziet de identificatie als de kroon op het werk. Arnold Otten van gemeente De Fryske Marren, opdrachtgever van en verantwoordelijk voor de berging, roemt de uitstekende samenwerking tussen de verschillende partijen.
Donderdag demontage bommen
Donderdagmiddag 8 september worden de vier bommen, die zich in de damwand bevinden, gedemonteerd, waarbij de ontstekers worden verwijderd. De demontage wordt uitgevoerd door enkele medewerkers van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD). De werklocatie aan het IJsselmeer wordt dan ontruimd. Ook de MS Roermond van de zeekadetten uit Lemmer wordt van 850 naar 1050 meter van de damwand verplaatst en zal dienen als uitvalsbasis voor de EODD. Politie en Rijkswaterstaat houden een oogje in het zeil. Vanaf 12.00 uur wordt eveneens een no fly zone boven het gebied ingesteld. De bommen worden volgende week naar een locatie op het vasteland vervoerd, waar ze, buiten de gemeente De Fryske Marren, tot ontploffing worden gebracht.
Lancaster bommenwerper
In week 37 wordt de media nader geïnformeerd over de komst van de Lancaster bommenwerper, die een eerbetoon wil brengen aan de omgekomen Poolse soldaten. De vermoedelijke datum is maandag 19 september.
Zuidfriesland
Zuidfriesland.nl bericht het volgende nieuws met betrekking tot dit toestel:
Tekst: Brenda van Olphen
Berging vliegtuigwrak uit WOII in IJsselmeer
LEMMER – De plannen uit 2014 worden deze zomer werkelijkheid: een oud oorlogsvliegtuig wordt vanaf half augustus geborgen. De Vickers Wellington is vermoedelijk in mei 1941 neergeschoten boven het IJsselmeer. Sinds die tijd ligt het toestel vijftien kilometer uit de kust van Lemmer.
Een hachelijke onderneming: het vliegtuig heeft een bommenlast van 2040 kilogram aan boord. Om de operatie te laten slagen, wordt een gebied van 25 meter bij 36 meter drooggelegd. In een straal van een vierkante kilometer wordt alle scheepvaartverkeer geweerd. ,,We weten wat de bommenlast is, maar we hebben het ontstekingsmechanisme nog niet kunnen identificeren’’, vertelde majoor Arie Kappert, stafofficier vliegtuigberging, tijdens een persconferentie vrijdagmorgen. ,,We gaan daarom uit van de meest gevaarlijke situatie.’’
Gemeente De Fryske Marren heeft een miljoen euro gereserveerd voor het bergen. Zeventig procent wordt later vergoed door het Rijk. ‘We proberen budgetair neutraal uit te komen’ meldde burgemeester Fred Veenstra. ,,De berging is een economische noodzaak. Het zandwinning project moet door gaan. Dat is ook de eerste reden geweest voor de berging.’’
Lees het hele verhaal in de papieren editie van woensdag 22 juni. Deze is hieronder te bekijken
De begrafenis van Ludwig Karz
Deze week werd bekend gemaakt dat het IJsselmeer deels drooggelegd wordt in verband met het zoeken naar stoffelijke overschotten van Lancaster R1322. In dit toestel vloog Ludwig Karz mee, hij werd begraven op Urk.
Speciaal hierover schreef Urk in Oorlogstijd een klein artikel over zijn begrafenis op Urk.
Lees het artikel: De begrafenis van Ludwig Karz
